Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΣΕΛΑΚΑΝΟΥ


Η ορειβατική ομάδα περπάτησε την Κυριακή 10-12-2011 στο μοναδικό δάσος
του Σελάκανου, πάνω στα πολλά μονοπάτια και στους δασικούς δρόμους που
διασχίζουν  το καταπράσινο τοπίο, ανάμεσα σε πανύψηλους κορμούς δέντρων,
λουλουδιασμένα ξέφωτα και κελαρυστά ρυάκια, στην για πολλούς ομορφότερη
γωνιά του Νομού μας. Το Σελάκανο μια ορεινή περιοχή στα βορειοδυτικά όρια
του Δήμου Ιεράπετρας βρίσκεται κάτω από τον ορεινό όγκο της Δίκτης σε μια
λεκάνη ανάμεσα στις πλαγιές που η μία είναι σκεπασμένη με ένα ατελείωτο δάσος
από πρίνους και μια άλλη απέναντιμε ένα από τα μεγαλύτερα πευκοδάση της
Κρήτης και της Μεσογείου.
















Πριν  το «Χριστό», και μετά τις Μάλλες, ανηφορίσαμε σε μια διαδρομή με πρά-
σινο αλλά και αγριάδα, και περάσαμε τη «Σχίστρα»: Ένα σημείο της διαδρομής,
εντυπωσιακό όπου κάποια χρόνια πριν οι κάτοικοι του χωριού, με ελάχιστα μηχα-
νήματα και κυρίως με τη δύναμη των χεριών τους, αντιμέτωποι με τον κίνδυνο,
άνοιξαν αυτό το πέρασμα, σκάβοντας κυριολεκτικά κομμάτι - κομμάτι ένα βράχο
τριάντα μέτρα ύψος,για να έχουν πρόσβαση στην μοναδική αυτή περιοχή.Προχω-
ράμε με ορατά πάντως να είναι τα ίχνη στα δεξιά μας από την πυρκαϊά που κατέ-
στρεψε πριν από μερικά χρόνια μια μεγάλη έκταση του δάσους και έχει αφήσει
παντού τα σημάδια της.Ευτυχώς όμως οι γύρω πλαγιές εξακολουθούν να είναι
πνιγμένες στο πράσινο και παραμένουν ένας τόπος εντυπωσιακός για όσους επι-
σκέπτονται το Σελάκανο.Η διαδρομή μας συνεχίστηκε ανάμεσα στο δάσος με
τους πρίνους, κυπαρίσσια και πεύκα μέχρι τον οικισμό του Σελάκανου.















Από το σημείο αυτό στην μικρή πλατεία μπροστά από τον μικρό ξενώνα του πολι-
τιστικού συλλόγου ξεκίνησε και η πεζοπορική διαδρομή μας.Για λίγο περπατήσαμε
στο αγροτικό δρόμο, και μετά από λίγο στρ'ιψαμε αριστερά και ανάμεσα από τα
σπαρμένα χωράφια μπήκαμε στο δάσος ακολουθώντας του σηματοδοτημένο μονο-
πάτι που οδηγεί στο Μεταξοχώρι ,με κατεύθυνση πρός την περιοχή Σκαφίδια.
Πρώτη μας στάση αφού περάσαμε το ρέμα η πηγή στα Σκαφίδια στην πλαγιά του
λόφου.Από εκεί ακολουθήσαμε πορεία δυτική ελαφρά ανηφορική και πάντα πάνω
στο μονοπάτι που μας οδηγούσε ανάμεσα από θεόρατα πεύκα μέσα στο δάσος,
Mετά από περίπου τριάντα λεπτά φτάσαμε στο πρώτο πλάτωμα με την εντυπωσιακή
θέα στις γύρω κατάφυτες από πεύκα πλαγιές και στον "Λάζαρο" μιας από τις κορφές
τις Δίκτης.Οι πέτρες και τα βράχια μερικές φορές απότομα ή όρθια και αιχμηρά,
απογυμνωμένα και λαξεμένα απ’ το νερό, δημιουργούν εντυπωσιακό τοπίο,
ανάμεσα στους κορμούς των πεύκων ενώ μόνιμη ηχητική μπάντα της διαδρομής
είναι ο κατευναστικός ήχος των πουλιών που κελαηδούν σε όλους τους τόνους
συμπληρώνοντας έτσι τη φυσική ομορφιά του χώρου.
















Το δάσος του Σελάκανου βρίσκεται 35km βορειοδυτικά της Ιεράπετρας, νότια της
κορυφής Αφέντης Χριστός (2148m) του Όρους Δίκτη. Η πρόσβαση στην περιοχή
γίνεται με ασφαλτοστρωμένη οδό μέσα από μια μαγευτική διαδρομή μέχρι τον
οικισμό Σελάκανο, μέσω της Ιεράπετρας ή της Καλαμαύκας, ενώ στο δάσος υπά-
ρχει  και μεγάλο δίκτυο δασικών δρόμων για πεζοπορία. Το Σελάκανο αποτελεί
ένα από τα ομορφότερα και σπουδαιότερα διασωζόμενα οικοσυστήματα του νησιού,
μας ενταγμένο στο πρόγραμμα Natura 2000, καθώς και ένα σημαντικότατο πευκό-
δασος για όλη τη Μεσόγειο. Το πευκοδάσος αποτελεί το μεγαλύτερο μελισσοπα-
ραγωγικό τόπο της Κρήτης, ενώ παλιότερα γινόταν ρυτινοσυλλογή και υλοτομία.
Μάλιστα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή την περίοδο ανθοφορίας των πεύκων (Ιού-
λιος-Σεπτέμβριος), που το δάσος είναι γεμάτο μέλισσες (ειδικά στη περιοχή Μελισ-
σόκηπος)...





















Το Σελάκανο διαθέτει μια άγρια ομορφιά που απλόχερα και με απλότητα χαρίζεται
στους επισκέπτες.Πηγές, φαράγγια, σπηλιές, ρέματα, απότομες πλαγιές,όπου ζουν
αρπακτικά πουλιά, αετοί, γεράκια, βιτσίλες, Η περιοχή καλύπτεται από δάσος κυ-
ρίως τραχείας πεύκης (Pinus brutia), ένα πολύ ανθεκτικό είδος που αντέχει την εξά-
μηνη ξηρασία και ευδοκιμεί και σε βραχώδες έδαφος. Συναντώνται, επίσης, και
άλλα είδη δέντρων όπως είναι ο δενδρώδης πρίνος, κυπαρίσσι, σφένδαμος, πλά-
τανος κ.α.σε μια περιοχή που την διασχίζει το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, που απα-
ριθμεί χιλιάδες χιλιόμετρων μονοπατιού σε όλη την Ευρώπη .Το δάσος έχει υπο-
στεί εκτεταμμένες καταστροφές από πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια και μεγάλο
του μέρος έχει αναδασωθεί. Δυστυχώς όμως, σε πολλά σημεία που δεν έχουν
περιφραχτεί συνεχίζεται η αλόγιστη βοσκή κατσικιών, που δεν αφήνουν να βλα-
στήσουν νέα δέντρα με αποτέλεσμα το δάσος να κινδυνεύει άμεσα.




















Προχωράμε με κατεύθυνση προς την περιοχή "Καλύβες", περνάμε από το
πέρασμα στο "Κακοπέρατο" ,κατεβαίνουμε χαμηλά στην κοίτη του ρέματος
που έρχεται από την περιοχή της "Νεραιδογούλας" και αρχίζουμε ανηφορική
πορεία ανάμεσα πάντα στα πεύκα προς του "Σπυρίδου το χαράκι" όπως μας
ενημερώνουν οι ξύλινες όμορφες ταμπέλες.Σε πολλά σημεία της διαδρομής
σε ξέφωτα και κάτω από μεγάλους βράχους υπάρχουν ακόμα μικρές πέτρινες
πεζούλες που παλιά τοποθετούσαν τις πήλινες στρογγυλές κυψέλες.Μάλιστα
σε ένα τέτοιο περιφραγμένο με πέτρινο τράφο χώρο υπάρχουν μερικές από
αυτές, όπου ο επισκέπτης της περιοχής έχει την δυνατότητα να δεί τον τύπο
αυτών των κυψελών που χρησιμοποιούσαν παλιότερα.Η ανάβαση μας συνεχί-
ζεται για λίγο μέχρι το πλάτωμα "στου Σπυρίδου το χαράκι".Από εδώ έχουμε
ξανά μια πολύ όμορφη πανοραμική θέα του Σελάκανου με το "Καρφί" της πιο
ψηλής κορυφής της Δίκτης απέναντι με λίγες μικρές λευκές κοιλίδες από τα
χιόνια.Έχοντας φτάσει στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής μας αρχίζουμε
την κατάβαση μας που θα μας φέρει αφού περάσουμε μέσα από τα ρέματα
της περιοχής στης "μέλισσας τον πόρο" τον τεράστιο αυτό βράχο με τον
μύθο που τον συντροφεύει : Στην κορφή αυτού του θεόρατου βράχου υπήρχαν
 κάποτε κυψέλες. Ένας περαστικός τις είδε και θέλησε να ανέβει και να πάρει
το μέλι. Έκανε λοιπόν έκκληση στην Παναγιά και την παρακάλεσε να τον βοη-
θήσει να ανέβει και να πάρει το μέλι και με το κερί θα Της έκανε μια λαμπάδα
σαν το μπόι του. Με τα ξύλα τα οποία κάρφωσε στον βράχο ανέβηκε πραγμα-
τικά και έφτασε την κυψέλη! Πήρε το μέλι και κατέβηκε κάτω.. αμέσως απο-
τάνθηκε στην Παναγιά αθετώντας την υπόσχεση που Της έδωσε και είπε:
«Παναγιά μου, μεγάλη η χάρη σου αλλά και το κερί ακριβό..δεν θα σε πειράξει
αν δεν στο δώσω » και ξεκίνησε να φύγει πέρνωντας μαζί του το μέλι και το κερί.
Τότε κατάλαβε ότι ξέχασε το μαχαίρι του στην κορφή του βράχου. Δεν το πολυ-
σκέφτηκε. Άφησε στην άκρη την κυψέλη και ανέβηκε ξανά με τον ίδιο τρόπο
στην κορφή του βράχου. Βρήκε το μαχαίρι του εκεί που το είχε αφήσει και προ-
σπαθώντας να το τραβήξει, έχασε την ισοροπία του και έπεσε στο έδαφος με
αποτέλεσμα να σκοτωθεί.Έτσι ονομάστηκε το πέρασμα αυτό «Τση μέλισσας ο
 πόρος» αυτά τουλάχιστον λένε οι παλαιοί, και μέχρι σήμερα.
Ο μεγάλος βράχος "στης μέλισσας το πόρο"















Ο δρόμος μετά από λίγο μας οδηγεί στο "μελισσόκηπο" το μέρος όπου μαζεύει
τις περισσότερες κυψέλες την άνοιξη όταν και τις μεταφέρουν από την όλη σχε-
δόν την  Κρήτη οι μελισσοτρόφοι, που φτάνουν ακόμα και τον αριθμό των 70.000
(ναι εβδομήντα χιλιάδων!!!!) κυψελών.Παρατηρούμε μερικές δεκάδες σήμερα με
τις μέλισσες τους να μπαινοβγαίνουν από το μικρό άνοιγμα τους μεταφέτοντας την
γύρη στο εσωτερικό της κυψέλης για την δημιουργία του πολύτιμου μελιού.Η πο-
ρεία μας πάντα κατηφορική μας περνά δίπλα από μερικές στάνες και μετα από λίγο 
στα  πρώτα σπίτια του οικισμού του Σελάκανου.















Ο οικισμός βρίσκεται πολύ κοντά στο δάσος του Σελάκανου. Κύρια ασχολία των
κατοίκων της περιοχής είναι η παραδοσιακή κτηνοτροφία αιγοπροβάτων, η μελισ-
σοκομία και η γεωργία. Παράλληλα, πολλές είναι και οι εξοχικές κατοικίες ανθρώ-
πων που φτάνουν στο Σελάκανο για ξεκούραση και χαλάρωση. Τόπος συνάντησης
των κατοίκων είναι το καφενεδάκι της Στυλιανής, όπου μπορεί κανείς να απολαύ-
σει τον καφέ του, τη ρακί του ή να γευτεί τους σπιτικούς μεζέδες και τα φαγητά,
εξαιρετικά δείγματα της κρητικής κουζίνας και παράδοσης.Στην περιοχή βρίσκεται
άλλος ένας μικρός οικισμός με λίγα σπίτια τα "Μαθοκοστανά"













Στη λεκάνη , όπου βρίσκονται οι οικισμοί Σελάκανο και Μαθοκοστανά υπάρχουν
καλλιέργειες από καρυδιές, αχλαδιές, αμπέλια και γραφικότατα μποστάνια,αλλά
και οι εκκλησίες του Αγίου Ευσταθίου που είναι χτισμένη το 19ο αι. και γιορτάζει
στις 20 του Σεπτέμβρη, και την εκκλησία της Παναγίας, στο κέντρο του οικισμού,
που γιορτάζει τον το Δεκαπενταύγουστο.Στη γύρω περιοχή συναντάς πάρα πολλές
πηγές όπως στα Νερούτσικα,στο Αρκαλονερό, την πηγή του Ασφενταμιού,του
Μαντάλη,στο Ψυχρό, στους Κοντύλους, στις Καρρές,στο Πολύ Νερό αλλά την
εντυπωσιακή Νεραϊδόγουλα μέσα στο ομώνυμο σπήλαιο. Ένα μικρό άνοιγμα, που
μόλις ξαπλωτός μπορείς να περάσεις, οδηγεί στην όμορφη αυτή σπηλιά με σταλα-
κτίτες και σε μια μικρή λίμνη στο βάθος.Μάλιστα κάποιους μήνες το χρόνο - κυρίως
το χειμώνα -«ανοίγει», όπως λένε οι ντόπιοι και από το μικρό της άνοιγμα πετάγονται
τόνοι νερό με πολλή δύναμη προς τα έξω.

















Μια μοναδική περιγραφή της περιοχής του Σελάκανου μπορείτε να διαβάσετε
στην ιστοσελίδα  " ΣΕΛΑΚΑΝΟ ΕΝΑΣ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ "  στο :
http://www.selakano.net/index.htm , όμορφη και κατατοπιστική περιγραφή για
όποιον επιθυμεί να επισκευθεί την περιοχή. Παρακάτω διαβάστε ένα μικρό
τμήμα :
....Περνώντας την Σκίστρα, ξεπροβαίρνει ο Ανεμονιάτης! νιώθεις πως έχεις μπει 
σε ένα άλλο κόσμο.. άλλος αέρας, άλλη ατμόσφαιρα, άλλη ομορφιά η φύση.. Ο 
δρόμος γεμάτος από πρίνους και πεύκα, αγριοαχλαδιές και κατσοπρίνια, φασκο-
μιλιές και αχιμάδες, τα πουλιά σε καλοσωρίζουν κελαϊδώντας.. ο καθαρός αέρας, 
γεμίζει τα σωθικά σου και σε κάνει να νιώθεις άλλος άνθρωπος..ο Αφέντης Χρι-
στός, ο Λάζαρος που υψώνεται στα δεξιά σου και ο Χαμέτης στα αριστερά, κλεί-
νουν αυτό το δώρο της φύσης και του Θεού προς τους ανθρώπους.... Φεύγοντας 
λοιπόν από την Καρρά, και προχωρώντας βοριοδυτικά, συναντάς μετά από λίγο 
τα Νερούτσικα. Νερό μέσα στα πεύκα όπως στην πλειοψηφία  τους οι πληγές 
του Σελακάνου! Δυο τρεις απιδιές δροσίζουν μαζί με το νερό τους περαστικούς. 
Πιο κει μια παλιά γκρεμισμένη μάντρα. Καταφύγειο για τα οζά από τον δυνατό 
αέρα. Από τα Νερούτσικα ο δρόμος χωρίζεται και ξανασμίγει παραπάνω στην 
κορφή τση πλαγιάς που βλέπεται στην φωτογραφία. Το ένα μονοπάτι πάει από 
τον ποταμό και το άλλο περνάει από την μάντρα αυτή και ανεβαίνει την πλαγιά.
Περνάς χαράκια και αλουτσούνους μέχρι να ξεπορίσεις και να βρεις την παρα-
κάτω πλαγιά . Από κει σε 15 λεπτά είσαι στο Αρκαλονερό! Μια πηγή που τα 
τελευταία χρόνια έχει στερέψει. Όποτε πάντως έχει βαρυχειμωνιά, το νερό τρέχει 
δειλά, δειλά.Περνόντας το Αρκαλονερό, η επόμενη 'στάση' είναι το Ασφεντάμι. 
Η μάντρα του Καραλογιώργη (Ευλοημένος), στέκεται ακόμη καλά και φιλοξενεί 
τον κάθε μουσαφίρη! Τώρα την μάντρα την έχει ο Κριτσωτάκης ο Γιάννης.......











Μια βόλτα μέσα στο δάσος, δίπλα στη φύση είναι σίγουρα μια φοβερή εμπειρία
για όλους μας. Περπατώντας ανάμεσα στα πεύκα στην αρμονία της φύσης ακού-
γοντας τα κελαΐδισματα των πουλιών καταφέρνουμε και αφήνουμε πίσω (έστω
και για λίγο) το άγχος και το στρες της καθημερινότητας.Φεύγοντας από αυτό το
μοναδικό και πανέμορφο μέρος στο τέλος της πεζοπορίας μας αισθανόμαστε πιο
"πλόυσιοι" σε εικόνες και συναισθήματα, και με το συμπέρασμα ότι ο άνθρωπος
είναι αναγκαίο να είναι φίλος και όχι εχθρός του δάσους για να μπορεί να απο-
λαύσει όλα τα αγαθά που του χαρίζει, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο ακόμα και την
ίδια του την ύπαρξη. Αλλωστε η χώρα μας είναι φημισμένη για το φυτικό και
ζωικό της πλούτο, γι' αυτό και όλοι μας ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ
ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΟΥΜΕ.












Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
ΣΕΛΑΚΑΝΟ at EveryTrail
EveryTrail - Find the best hikes in California and beyond

Δεν υπάρχουν σχόλια: