Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΝΕΑΠΟΛΗ-ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΡΟΣ ΚΟΥΡΟΥΝΕΣ-ΑΡΧΑΙΑ ΔΡΗΡΟΣ

Η άνοιξη μπορεί να ξεκινά αστρονομικά με την εαρινή ισημερία κατά τις 21
Μαρτίου στο βόρειο ημισφαίριο, όμως έρχεται στη ζωή μας όταν αρχίζει δειλά
δειλά να ανθίζει ο τόπος.Οι προάγγελοί της εμφανίζονται συνήθως μερικές εβδο-
μάδες νωρίτερα στις αρχές Μαρτίου, όταν τα πρώτα άνθη μας υπενθυμίζουν
ότι η όμορφη αυτή εποχή βρίσκεται στο κατώφλι μας.Η άνοιξη δίνει νέα πνοή
στη φύση,τα πάντα γύρω αρχίζουν να πρασινίζουν, τα βλαστάρια εμφανίζονται
ξανά στα δέντρα και στους θάμνους και μικρά πολύχρωμα λουλούδια φυτρώ-
νουν σιγά σιγά ανάμεσα στα φρύγανα. Αυτές οι όμορφες μέρες, παρόλο που
ούτε ο καιρός έχει κατασταλάξει ακριβώς τι θέλει, είναι ιδανικές για πεζο-
πορικές εξορμήσεις στην φύση και η ομάδα μας δεν χάνει τέτοιες ευκαιρίες,
όπως αυτή την Κυριακή που με τριάντα οκτώ συμμετέχοντες περπατήσαμε σε
όμορφα μονοπάτια στην περιοχή της Νεάπολης.


VIDEO ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ











Η ίδια η φύση εδώ μας υπενθυμίζει συνεχώς πως ζούμε σε ένα υπέροχο τόπο,
την προηγούμενη Κυριακή περπατούσαμε στα χιόνια στον Κρούστα, ενώ λίγες
ημέρες αργότερα ένας φωτεινός ήλιος μας θύμισε καλοκαιρινές ημέρες, για να
έρθει το σαββατοκύρικο να μας βρει στην Νεάπολη να περπατάμε σε μια συν-
νεφιασμένη μεν αλλά ανοιξιάτικη φύση δε ,με τον ήλιο να παίζει κρυφτό με τα
σύννεφα και με το λιγοστό χιόνι στις ψηλές κορφές πλέον μας θυμίζει τον χει-
μώνα των πρηγούμενων ημερών.Βέβαια είμαστε στον Μάρτη και κανείς δεν
μπορεί να είναι σίγουρος για το καιρό, όμως όσο περνούν οι μέρες ..."ο χει-
μώνας φεύγει...και η άνοιξη έρχεται". Η διαδρομή μας αυτή την Κυριακή ξεκινά
βόρεια του "Καινούργιου Χωριού" όπως λεγόταν παλαιότερα η ιστορική πρωτεύ-
ουσα του Μεραμπέλλου η Νεάπολη, περίπου ένα μετά χιλιόμετρο στο δρόμο
που ανεβαίνει για Κουρούνες και Νοφαλιά. Από το ύψος του ΚΤΕΟ, ξεκινά ένα
παλιό μονοπάτι που ανηφορίζει την λαγκαδιά που σχηματίζουν τα μικρά βουνά
του Τιμίου Σταυρού (793μ.) από τα αριστερά και της Αλισφακιάς (721μ) από τα
δεξιά.Το μονοπάτι αυτό συνέδεε τα παλιά χρόνια την Νεάπολη με τα μετόχια και
τα χωριά του δυτικού πάνω Μεραμπέλλου (Κουρούνες, Νοφαλιάς, Ξερά Ξύλα, Φραθιάς,Περονίδες,Πέτρος,κ.ά.)













To παλιό μονοπάτι μας οδηγεί από την ράχη της Αλιφασκιάς στα υψίπεδα του
πάνω Μεραμπέλλου και λίγο πριν τις Κουρούνες.Από εκεί η πορεία μας γίνεται
νότιο ανατολική διασχίζει τον ασφάλτινο δρόμο που έρχεται από την Νεάπολη
και κατηφορίζει προς την περιοχή δυτικά της Φουρνής.Σκοπός μας εδώ είναι να
περπατήσουμε πάνω στο μονοπάτι που έρχεται από τις Κουρούνες από την άλλη
μεριά της ρεματιάς.΄Ομως η δημιουργία ενός ΧΥΤΑ κατέστρεψε ένα μεγάλο
τμήμα του και έτσι εμείς αναγκαζόμαστε να περπατήσουμε για λίγο στον ασφά-
λτινο δρόμο, να κατέβουμε μέσα στον ΧΥΤΑ και να ξαναβρούμε μετά λίγο πιο
κάτω το παλιό μονοπάτι.Περπατάμε ανάμεσα στις ρίγανες για λίγο και φτάνουμε
σε ένα μικρό οροπέδιο με ελαιώνα περίπου μετά από τριάντα λεπτά, αφού είχαμε
αρχίσει την κατηφορική πορεία.Εδώ έχει βρεθεί ένα αρχαίο νεκροταφείο που
σχετίζεται με την αρχαία Δρήρο, και η διαδρομή μας συνεχίζεται μέχρι το σημείο
που βρέθηκε αυτή η αρχαία πόλη, προς την κορφή του λόφου του Αγίου Αντωνίου
που βρίσκεται απέναντι μας,  με το ομώνυμο ξωκλήσι να δεσπόζει στην κορυφή
του.Πριν ξεκινήσουμε όμως την ανηφορική πορεία σταματάμε για ξεκούραση σε
ένα άλλο ξωκλήσι στις παρυφές του λόφου (η αρχαία ονομασία του ήταν Καδιστός),
αυτό του Αγίου Γεωργίου όπου και βρίσκουμε απάγγιο από τον δυνατό νοτιά που
μας φυσσούσε καθώς κατεβαίναμε.











Η ΑΡΧΑΙΑ ΔΡΗΡΟΣ
Η σημαντική αρχαία πόλη της κεντροανατολικής Κρήτης Δρήρος βρίσκεται στο
βουνό Καδηστός, 2 χλμ. ανατολικά από τη Νεάπολη. Ιδρύθηκε τον 12. αϊ. π.Χ.
και άκμασε από τα Γεωμετρικά Αρχαϊκά μέχρι και τα Ελληνιστικά χρόνια.Ηταν
κτισμένη στο διάσελο μεταξύ δύο υψωμάτων, στο βορειότερο από τα οποία
βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου.Η πόλη κατοικούνταν από Ετεο-
κρήτες, αλλά και Δωριείς που έφτασαν το 1100πΧ.Από τα σημαντικότερα ευ-
ρήματα είναι μια επιγραφή σε δωρική διάλεκτο (όρκος των εφήβων της Δρήρου),
ο ναός του Δελφίνιου Απόλλωνα, ένας από τους αρχαιότερους ναούς στην Ελ-
λάδα, και τα τρία χάλκινα αγαλματίδια που συγκαταλέγονται ανάμεσα στα αρχαι-
ότερα  του είδους τους και εκτίθενται  σήμερα στο Μουσείο Ηρακλείου.














Η Δρήρος ήταν μια από τις σπουδαίες πόλεις της Κρήτης εκείνη την εποχή,
άλλα το όνομα της ήταν γνωστό μόνο από το γραμματικό Θεόγνωστο, πού το
ανάφερε σαν παράδειγμα των ονομάτων που τελειώνουν εις ηρος. Αρχικά η
θέση της πόλης ήτανάγνωστη.Την ακριβή θέση της Δρήρου ήλθε να καθορίσει
ακριβώς μια επιγραφή.Το 1855 δυο γεωργοί από τη Νεάπολη, καλλιεργώντας
τα χωράφια τους εκεί πάνω, βρήκαν μια πέτρα τετράγωνη, στην όποια ήταν
γραμμένος κι από τις τέσσερις πλευρές, ο όρκος πού έδωσαν οι έφηβοι της
αρχαίας Δρήρου, εκδηλώνοντας το μίσος τους προς τους Λύκτιους και τους
Μιλάτιους, την αφοσίωση τους στην πατρίδα τους, τη Δρήρο, και την πίστη
τους προς τους συμμάχους των Κνώσιους.Οι τουρκικές αρχές επέβαλαν στους
κατοίκους μεταφορά της αρχικά στη Νεάπολη κι από εκεί στο Ηράκλειο,απ'
όπου μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου βρίσκεται σήμερα στο επι-
γραφικό Μουσείο.Η ανασκαφή στην περιοχή έγινε  το 1917 κ.ε. από Έλληνες
Ξανθουδίδη και Μαρινάτο και Γάλλους αρχαιολόγους Demargne και Van Ef-
fenterre.













Ο ΟΡΚΟΣ
Η επιγραφή είναι γραμμένη στο δωρικό Ιδίωμα. Οι νέοι της Δρήρου ορκί-
ζονται στην Εστία την εν Πρυτανείω, στον Δία τον Ταλαίον, στον Απόλλωνα
τον Δελφίνιον και την Αθηνά την Πολιούχων, την Αρτεμιν, τον Αρην, την
Αφροδίτην, τον Ερμήν και τους άλλους θεούς του ελληνικού πανθέου, να
εί­ναι πάντα εχθροί προς τους Λύκτιους και τους Μιλάτιους, κι αν παραβούν
τον όρκον τους δέχονται να ξεσπάσει ο θυμός ό­λων των θεών εναντίον των
και να καταστραφούν και αυτοί και τα υπάρχοντα των, να σπέρνουν και να
μη θερίζουν και οι γυναίκες τους και τα ζώα τους να πεθαίνουν στις γέννες ,
τους. Μα έκτος απ' αυτά, στο τέλος, αναλαμβάνει ο καθένας να φυτέψει
έστω και μια ελιά και να δείξει πώς την περιποιή­θηκε για να μεγαλώσει.
    .....καί ελαίαν έκαστος φυτεύσειν και τεθραμμέναν αποδείξω.
          Ός δέ μή  φύτευση αποτίσει στατήρας πεντήκοντα.......

ΦΩΤΟ ΕΠΙΓΡΑΦΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΚΟ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙAΣ ΔΡΗΡΟΥ



















Η κατοίκηση στην περιοχή ξεκινά από τους υπομινωικούς χρόνους (1050-
900 π.Χ.) όπως φαίνεται από έναν τάφο της περιόδου αυτής. Γύρω στα μέσα
του 3ου αιώνα π.Χ. συμμετέχει μαζί με άλλες πόλεις της Κρήτης στη συνθήκη
που συνάπτει η Κνωσός με την ισχυρή Μίλητο της Μ. Ασίας. Όπως φαίνεται
από το κείμενο του όρκου των νέων της πόλης στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ.,
οι σχέσεις της με τις γειτονικές πόλεις Λύττο και Μίλατο ήταν τεταμένες,
ενώ και μέσα στην ίδια τη Δρήρο υπήρχαν πολιτικές διαμάχες. Τελικά οι Λύτ-
τιοι κατέλαβαν την πόλη στα τέλη του 3ου-αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. Ο κατε-
ξοχήν λατρευόμενος θεός της πόλης ήταν ο Απόλλων, ως Δελφίνιος και Πύθιος.
Στον αρχαιολογικό χώρο αυτής της αρχαίας ελληνικής πόλης περιλαμβάνονται
δύο ακροπόλεις κι ανάμεσα τους αγορά αρχαϊκής εποχής νότια της αγοράς ναός
γεωμετρικής εποχής το Δελφίνιο, αφιερωμένος στον Απόλλωνα και μεγάλη
δεξαμενή σκαμμένη ανάμεσα στο τέλος του 3ου και αρχές του 2ου αι. π. Χ.












ΔΕΛΦΙΝΙΟΝ
Το πιο σημαντικό μνημείο το Δελφίνιον, είναι ο μοναδικός και αρχαιότατος
ναός του Δελφίνιου Απόλλωνα, που δεσπόζει στην Αγορά. Εδώ ανακαλύφθη-
καν τα μοναδικά σφυρήλατα χάλκινα αγάλματα του Απόλλωνα, της Άρτεμης
και της Λητούς, που χρονολογούνται στον 7.α ι. (εκτίθενται στην αίθουσα
XIX του Μουσείου Ηρακλείου). Ο ναός έχει 80 τ.μ. έκταση και σώθηκε σε
μεγάλο ύψος (2,5 μ.).Είναι ένας μονόχωρος οίκος με την είσοδο στη στενή
βόρεια πλευρά. Στο κέντρο είναι η κτιστή ορθογώνια εσχάρα με δύο βάσεις
κιόνων μπροστά και πίσω. Ενδιαφέρον έχουν και το κτιστό θρανίο όπου
έστεκαν τα αγάλματα καθώς και η πετρόκτιστη κασέλα (ο κεράτινος βωμός)
που βρέθηκε γεμάτη από τα κέρατα των θυσιασμένων αιγών. Όμοιος βωμός
υπάρχει στο ναό του Απόλλωνα στη Δήλο.












Από τα ευρήματα των ανασκαφών, ιδιαίτερα σημαντικά είναι τρία χάλκινα
σφυρήλατα αγάλματα των αρχαϊκών χρόνων που βρήκαν στο χώρο της Δρή-
ρου, το 1935, χωρικοί αγρότες καθώς και ένα λίθινο γοργόνειο που βρήκε ο
Ξανθουδίδης το 1917, προερχόμενο πιθανώς από διακόσμηση αρχαϊκού ναού.
Ακόμα πολύ σημαντικά κινητά ευρήματα των ερευνών αποτελούν οι επιγραφές.
Στην γεωμετρική εποχή ανήκει ο μεγαλύτερος αριθμός των επιγραφών και
ανάμεσά τους και ο περίφημος 'ιερός νόμος' της Δρήρου, ο παλαιότερος από
όσους μας έχουν διασωθεί. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν νομικό κώδικα της
πόλης, που συντάχθηκε τον 7ο π.Χ. αιώνα, εποχή κατά την οποία οι ελληνικές
πόλεις, η μία μετά την άλλη αρχίζουν να κωδικοποιούν τους νόμους τους ως
ένα είδος Συντάγματος. Από τις επιγραφές αντλούνται ακόμα ιδιαίτερα σημα-
ντικές πληροφορίες για την πολιτική κατάσταση της πόλης και τις σχέσεις της
με τις γύρω εγκαταστάσεις, κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.Από την ελ-
ληνιστική περίοδο έχουν βρεθεί νομίσματα τα οποία φέρουν από την μια όψη
την κεφαλή της Θεάς Αθηνάς και από την άλλη τα γράμματα ΔΡ. Από αυτά και
άλλα ευρήματα συνάγεται ότι οι βασικές θεότητες της πόλης ήταν ο Απόλλων
Δελφίνιος και η Αθηνά Πολιούχος.















Απέναντι από τον λόφο του «ΑΝΔΡΕΙΟΥ» με την φανταστική θέα της Νεάπολης,
βρίσκεται ένας άλλος λόφος πάνω στον οποίο υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου
Αντωνίου της ενετικής περιόδου κτισμένο με υλικά από τον αρχαίο ναό. και το
οποίο αποτελεί μέρος της οίκησης της περιοχής κατά τους βυζαντινούς χρόνους.
Ο λόφος αυτός ίσως αποτελέσει αντικείμενο ανασκαφής κατά τις επόμενες πε-
ριόδους. Η θέση προσφέρει πανoραμική θέα από τα νότιοδυτικά.στο κάμπο και
τον ελαιώνα της Νεάπολης, από τα ανατολικά στα οροπέδια-πόλγες της Φουρνής
και το λοφώδες τοπίο που καταλήγει στον κόλπο του Μεραμπέλου και προς βορά
στα βουνά  του Τίμιου Σταυρού και της Αλιφασκιάς.Θαύμαζουμε για λίγο την θέα
και από το ίδιο στενό μονοπάτι που περπατούσαν κάποτε οι Δωριοίς και οι Ετεο-
κρήτες επιστρέφουμε στον κάμπο με τις ελιές κάτω από τον ασφάλτινο δρόμο.
Περπατάμε για περίπου μισή ώρα ακόμα και βρισκόμαστε στο αρχικό μας σημείο
όπου και τερματίζουμε το παρπάτημα, με την συνέχεια να δίνεται στην ταβέρνα
"το κηπούλι του Καλλιού" στο Χουμεριάκο.












Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ
ΝΕΑΠΟΛΗ-ΚΟΥΡΟΥΝΕΣ-ΔΡΗΡΟΣ at EveryTrail
EveryTrail - Find trail maps for California and beyond









Δεν υπάρχουν σχόλια: