Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2013

ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΑ ΠΑΛΙΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΣΚΙΝΙΑ

Η ορειβατική-πεζοπορική ομάδα Αγίου Νικολάου περπάτησε την Κυριακή
10-Φεβρουαρίου-2013 σε μια "σκληρή" περιοχή που όμως διατηρεί ακόμα
και σήμερα αναλλοίωτες τις εικόνες και τις ομορφιές της, στο άνυδρο και
ξηρικό "Πάνω Μεραμπέλλο".Από τα πολύ παλιά χρόνια η ιδιαίτερη αυτή
περιοχή φιλοξένησε στην ξερή γη της πλήθος μοναστηριών (υπήρχαν 17
Μονές !!! έως το 1866), που με τα μετόχια τους και τους γύρω οικισμούς
επικοινωνούσαν με ένα εντυπωσιακό δίκτυο μονοπατιών που πολλά χαρα-
κτηρίζονται σήμερα ως "ιστορικά  μνημεία".Αυτή την Κυριακή περπατήσαμε
σε παλιά μονοπάτια γύρω από τον Σκινιά και τα μετόχια του στα βόρεια του
νομού Λασιθίου.

















Ο ΣΚΙΝΙΑΣ 
Στην βορειοδυτική άκρη της περιφέρειας του Δήμου μας βρίσκεται ο Σκινιάς, 
που περιλαμβάνει τους οικισμούς Άγιος Γεώργιος, Βάλτος, Βλυχάδια και
τον εγκαταλελειμμένο Χοντροβαλάκοι (κοντά στη Μονή Αρετίου). Το όνομα
ίσως να προέρχεται από ένα μεγάλο σκίνο και γενικά δηλώνει τόπο με πολλούς
τέτοιους θάμνους.Οι πρώτες γνωστές αναφορές σε αυτόν γίνονται στον κατά-
λογο των χωριών της βενετικής τούρμας (13ος και 14ος αιώνας) και στο κατά-
στιχο του σεξτέριου ανάμεσα στα έτη 1227-1418.Αναφέρεται τον16ο αιώνα
στα συμβόλαια της Μονής Αρετίου,το 1834 απογράφεται από την Πάσλεϋ σαν
Skoinia με 30 χριστιανικές οικογένειες, το 1881 γίνεται  Σκινάς , το 1900 Σκινιάς
και το 1920 Σκοινιάς. Μέχρι το 1920  ανήκε στο Δήμο Φουρνής και μετά έγινε
ανεξάρτητος αγροτικός Δήμος. Στο χωριό σώζεται ο τοιχογραφημένος ναός του
Αγίου Γεωργίου (16ου αιώνα) και ο Προφήτης Ηλίας πιθανόν μοναστήρι που η
λειτουργία του ανάγεται με επιφύλαξη στα χρόνια της Βενετοκρατίας.





Από τον Σκινιά ξεκινά η διαδρομή μας με κατεύθυνση βόρεια.Περπατάμε σε
αγροτικό δρόμο με κατεύθυνση βόρεια προς την θάλασσα, κάτω από ένα ζεστό
ήλιο που με την πρωινή υγρασία μοσχοβολούν τον άερα από τις μυρωδιές του
φασκόμηλου..Στα δεξιά μας βρίσκεται το φαράγγι "Στ΄αυλάκι" και ο λόφος που
περπατάμε προσφέρει όμορφη θέα σε αυτό,καθώς η φιδίσια πορεία του φτάνει
μέχρι την θάλασσα.Στα δεξιά μας οι οικισμός του Αγίου Γεωργίου με φόντο τις
τεράστιες λευκές ανεμογεννήτριες, πάνω από τον "Aφορεσμένο".To τοπίο γενι-
κά άγονο, χαρακτηρίζεται από τις ξερολιθιές, τις πεζούλες τα αλώνια και τις πέ-
τρινες δεξαμενές που δηλώνουν ότι κάποτε η καλλιέργεια της γης ήταν εντατική,
και που θυμίζουν τον σκληρό αγώνα των κατοίκων για την επιβίωση στον δύσκο-
λο αυτό τόπο,μια προσπάθεια που τις μέρες μας φαίνεται με την δημιουργία ελαι-
ώνων,παρά δύσκολα χώματα που διαθέτει.














Η ΒΙΓΛΑ
Μετά από πορεία μισής ώρας βρισκόμαστε στην βίγλα της Βενετοκρατίας
"Γιαλού Κεφάλι", που βρίσκεται σε υψόμετρο είναι 220 μέτρα σε ένα ιδιαί-
τερα στρατηγικό σημείο γιατί, από εδώ, οι βιγλάτορες είχαν πολύ μεγάλο
οπτικό πεδίο και άνοιγμα στο Κρητικό πέλαγος.Μπροστά μας και ακριβώς
από κάτω είναι η παραλία Βλυχάδια. Η σκοπιά είναι κυκλική με μια είσοδο
και τρία μικρά παράθυρα και έχει όμορφα ανακαινιστεί. Σύμφωνα με το κα-
τάλογο Ν. Gualdo,την 24ωρη φρούρηση της βίγλας είχαν αναλάβει τέσσερις
άνδρες από την Φουρνή.Η θέα πουν προσφέρει η περιοχή πανέμορφη με τα
λευκά σύννεφα του ορίζοντα να δένουν με το μπλέ της θάλασσας και το πρα-
σινο της αναγεννημένης γης.
















ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ
Ακριβώς στο διπλανό πλάτωμα βρίσκεται ο Προφήτης Ηλίας.Ο μικρός ναός
είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος, με την είσοδο και μια αντηρίδα στα νότια.
Η δίρριχτη κλιμακωτή επικάλυψη του θόλου με πλάκες συνηθιζόταν σε ναούς
του Μεραμπέλλου στα χρόνια της Βενετοκρατίας και πιθανότατα και της οθω-
μανικής κυριαρχίαςΣτη θέση αυτή λειτούργησε κάποτε ένα μικρό μοναστήρι,
που σήμερα δεν κατοικείται.Δυτικά του ναού σώζεται το συγκρότημα της μο-
νής, μερικώς αναστηλωμένο. Το ερειπωμένο τμήμα ίσως είχε και δεύτερο
όροφο ενώ συναντάμε ακόμα φούρνο και  κοντά στο συγκρότημα δύο κυ-
κλικές δεξαμενές.Αφήνουμε τον Προφήτη Ηλία και την βίγλα και κατηφορί-
ζουμε ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι προς την θάλασσα και λίγο πριν τον
οικισμό Βλυχάδια.






ΘΥΜΕΛΑΙΑ  ΤΑΡΤΟΝΡΑΙΡΑ








ΤΑ ΒΛΥΧΑΔΙΑ
Τα Βλυχάδια βρίσκονται βόρεια του Σκινιά δίπλα στη θάλασσα .Το συχνό
τοπονύμιο "Βλυχάδα" ή Βλυχάδια χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να δηλώσει
τοποθεσίες που αναβλύζουν γλυφό (βλυχό) νερό τις περισσότερες φορές
κοντά στην θάλασσα.Προέρχεται από το αρχικό αμάρτυρο τύπο "βλυχός"
συναγόμενο από το παραγωγο "βλυχώδης".Είναι ένας μικρός παραθαλάσ-
σιος οικισμός, όπου υπάρχουν διάφοροι κόλποι με μικρές απόμερες παρα-
λίες, οι οποίες έχουν βότσαλα αλλά και πολλά βράχια. Η παραλία που βρί-
σκεται μπροστά στον οικισμό,γνωστή ως Βλυχάδια, είναι αρκετά άγρια και
βραχώδης. Εδώ κάποτε υπήρχε το Ενετικό μοναστήρι του Αγίου Νικολάου,
το οποίο καταστράφηκε και ξανακτίστηκε νέο στη θέση του που εορτάζει
στις 6 Δεκεμβρίου Τα Βλυχάδια και το Αυλάκι αποτελούν δύο από τις πολύ
λίγες παραλίες της βόρειας πλευράς του Μεραμπέλλου.

ΒΛΥΧΑΔΙΑ












ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Η πορεία μας από τα Βλυχάδια στρέφεται αρχικά ανατολικά και στην συνε-
χεια νότια, μπαίνουμε ξανά σε παλιό μονοπάτι και ανεβαίνουμε προς τον
οικισμό του Αγίου Γεωργίου όπου και φτάνουμε μετά από περπάτημα δύο
ωρών,Ο οικισμός αποτελεί ένα από τους τέσσερις οικισμούς του Σκινιά και
βρίσκεται βόρειοανατολικά του.Ο οικισμός δημιουργήθηκε γύρω από τον
ομώνυμο ναό που του έδωσε και το σημερινό του όνομα.Ο ναός μονόχω-
ρος, καμαροσκέπαστος, με τρία τυφλά αψιδώματα σε κάθε πλευρά.Ο δυ-
τικός, ο νότιος τοίχος και η στέγαση χρονολογούνται την περίοδο της Βε-
νετοκρατίας. Ο ναός είναι κατάγραφος και οι τοιχογραφίες χρονολογούνται
στα μέσα του 14ου αιώνα.Στο καμπαναριό του υπήρχε η επιγραφή :"ΕΙΣ
ΑΧΙΑ (1611) ΜΑΡΤΙΩ ΚΓ. ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΜΠΑΝΟΣΤΑΣΙΟ ΠΕΠΙΕΙΤΑΙ
ΔΙ΄ΕΞΟΔΟΥ ΤΟΥ ΑΛΕΞΙΟΥ ΤΟΥ ΑΜΑΡΓΙΑΝΙΤΟΥ ΠΟΤΕ ΑΓΓΕΛΗ".
Στην απογραφή των εκκλησιών και των μονών του 1635 ο Άγιος Γεώργιος
στο Σκινιά δηλώνεται στην περιουσία της μονής Καρδαμούτσας.











ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ







Στον οικισμό του Αγίου Γεωργίου υπάρχει και μια δεύτερη εκκλησιά που
είναι αφιερωμένη στον Άγιο Χαράλαμπο.Η εκκλησία τιμά την μνήμη του
Αγίου σήμερα στις 10 του Φλεβάρη και ο μικρός οικισμός γιορτάζει από
το πρωί.Ο σχετικά νέος ναός είναι σημαιοστολισμένος και ο ιερέας λίγο
μετά την λειτουργεία, μας προσφέρει άρτο ευχόμενος στην ομάδα καλή
συνέχεια.Περνάμε τον οικισμό και συνεχίζουμε νότια ανεβαίνοντας έχο-
ντας μπροστά μας τους μικρούς οικισμούς του Λούμα.Ο Επάνω και Κάτω
Λούμας, βρίσκονται σε υψόμετρο 360 και 390 μ. αντίστοιχα.ανάμεσα στο
Σκινιά και το Βρουχά, απέχουν μεταξύ τους 500 μ.Περπατάμε το λιθό-
στρωτο μονοπάτι με τις ξερολιθιές δεξιά και αριστερά που ενώνει αυτούς
τους οικισμούς με τον Σκινιά.Η θέα προς την γύρω περιοχή και το Κρητικό
πέλαγος είναι και απο εδώ εντυπωσιακή.εντυπωσιακή.Το στενό μονοπάτι
μας βγάζει στον αγροτικό δρόμο δίπλα στην πέτρινη δεξαμενή από όπου
μετά από τριάντα λεπτά επιστρέφουμε στον Σκινιά για να τερματίσουμε μια
ακόμα πεζοπορία.

Δεν υπάρχουν σχόλια: